Miền Tây Nam Bộ không chỉ nổi tiếng với những cánh đồng lúa bạt ngàn, miệt vườn cây trái trĩu quả mà còn được biết đến với hệ thống sông ngòi chằng chịt, tạo nên một nền văn hóa sông nước độc đáo. Trong đó, chợ nổi miền Tây là một trong những đặc trưng tiêu biểu, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.
Chợ nổi là một loại hình chợ đặc biệt, diễn ra ngay trên mặt nước, nơi các thương lái và nông dân buôn bán trực tiếp từ thuyền này sang thuyền khác. Tại đây, các loại nông sản tươi ngon, đặc sản địa phương như trái cây, rau củ, hải sản... được bày bán đầy màu sắc. Các loại đặc sản miền Tây như mắm cá, tôm khô, và các món ăn đặc trưng như bún nước lèo, bánh tằm, cháo lòng cũng được bán ngay trên thuyền, tạo nên một không gian ẩm thực phong phú giữa lòng sông nước.
Bên cạnh đó, du khách còn có thể mua sắm các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, quà lưu niệm được làm từ tre, gỗ, hay các sản phẩm gốm sứ.
Chợ Nổi Cái Răng nằm cách trung tâm thành phố Cần Thơ khoảng 6 km về phía Nam, là một trong những chợ nổi lớn nhất miền Tây. Chợ bắt đầu hoạt động từ sáng sớm, khi trời còn mờ sương, và là nơi tập trung các ghe, thuyền từ khắp nơi về đây trao đổi hàng hóa.
Chợ nổi không có đất bằng để bày hàng hóa, mà thay vào đó, các mặt hàng được treo trên một cây sào gọi là "bẹo". Người bán không cần phải mời chào mà chỉ cần nhìn lên cây bẹo là biết ghe đó bán món gì.
Chợ Nổi Phong Điền nằm cách trung tâm thành phố Cần Thơ khoảng 17 km về phía Nam, thuộc ngã ba sông nơi giao nhau của sông Cần Thơ và sông Phong Điền. Chợ nổi này thường bắt đầu từ khoảng 4h sáng và kéo dài đến khoảng 8-9h, thời gian hoạt động sớm hơn so với các chợ nổi khác ở Cần Thơ.
Khác với chợ nổi Cái Răng chuyên về các mặt hàng nông sản, Chợ Nổi Phong Điền đa dạng hơn với nhiều loại hàng hóa khác nhau, từ nông sản, trái cây tươi ngon đến các đồ gia dụng, thực phẩm hàng ngày.
Chợ Nổi Ngã Năm, nằm tại thị xã Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng, là một trong những chợ nổi lâu đời và nổi tiếng nhất miền Tây Nam Bộ. Tên gọi "Ngã Năm" xuất phát từ vị trí đặc biệt của chợ, nơi năm con sông giao nhau, bao gồm các nhánh từ Cà Mau, Vĩnh Quới, Long Mỹ, Thạnh Trị và Phụng Hiệp. Không chỉ là điểm giao thương sầm uất, chợ Nổi Ngã Năm còn là biểu tượng văn hóa độc đáo, thu hút đông đảo du khách đến tham quan và khám phá.
Chợ Nổi Ngã Năm nằm tại ngã giao của 5 dòng sông lớn, cách thành phố Sóc Trăng khoảng 60 km. Đây là một trong những chợ nổi lâu đời nhất tại miền Tây, hình thành từ thế kỷ 19 và phát triển thịnh vượng cho đến ngày nay. Với lợi thế vị trí giao thông thuận tiện, chợ là nơi tập trung các loại hàng hóa nông sản, thực phẩm, và đồ gia dụng từ khắp nơi về đây để buôn bán.
Người dân địa phương cũng xem đây là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Việc buôn bán trên sông không chỉ đáp ứng nhu cầu kinh tế mà còn là nét văn hóa đặc trưng, phản ánh lối sống giản dị, gần gũi với thiên nhiên của người dân miền Tây.
Chợ Nổi Long Xuyên, tọa lạc tại thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang, là một trong những chợ nổi ít được du khách biết đến hơn so với các chợ nổi nổi tiếng khác ở miền Tây, nhưng vẫn giữ được nét bình dị, mộc mạc và đậm chất địa phương. Đây là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn trải nghiệm cuộc sống sông nước dân dã, hòa mình vào không khí nhộn nhịp của vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Chợ Nổi Long Xuyên nằm dọc theo sông Hậu, cách trung tâm thành phố Long Xuyên khoảng 2 km. Đây là một trong những chợ nổi hoạt động lâu đời, phục vụ chủ yếu nhu cầu mua bán của người dân địa phương. Không quá đông đúc và nổi tiếng như chợ nổi Cái Răng hay Phong Điền, nhưng chợ nổi Long Xuyên lại mang đến một không gian yên bình, thoải mái và gần gũi.
Một trong những khoảnh khắc đẹp nhất mà du khách không nên bỏ lỡ khi tham quan chợ nổi chính là bình minh trên sông. Khung cảnh mặt trời mọc giữa hàng trăm chiếc thuyền đang tấp nập buôn bán tạo nên một bức tranh sông nước tuyệt đẹp.
Chợ nổi không chỉ là nơi buôn bán nông sản mà còn là thiên đường ẩm thực với nhiều món ăn đặc sản miền Tây như hủ tiếu, bún riêu, bánh xèo, chè… Đặc biệt, bạn có thể thưởng thức ngay trên các ghe thuyền đang di chuyển.
Tham quan chợ nổi là cơ hội để du khách hiểu hơn về cuộc sống sông nước của người dân miền Tây, từ cách họ sinh hoạt, buôn bán cho đến những câu chuyện đời thường mộc mạc, thân tình.
Miền Tây có hai mùa chính là mùa mưa và mùa khô, mỗi mùa đều mang đến những trải nghiệm khác nhau. Tuy nhiên, thời điểm lý tưởng nhất để tham quan chợ nổi là vào mùa khô, từ tháng 12 đến tháng 4, khi thời tiết dễ chịu, ít mưa, thuận lợi cho việc di chuyển và tham quan trên sông.
Đi sớm: Chợ nổi thường bắt đầu từ rất sớm, khoảng 5h – 6h sáng, và đến tầm 9h thì chợ bắt đầu vãn. Để có thể trải nghiệm đầy đủ, bạn nên có mặt sớm.
Mang theo máy ảnh: Những cảnh quan tuyệt đẹp trên sông rất đáng để ghi lại. Đừng quên mang theo máy ảnh hoặc điện thoại có camera tốt.
Chọn thuyền uy tín: Nếu bạn thuê thuyền riêng, hãy chọn các thuyền có giấy phép hoạt động và trang bị đầy đủ áo phao.
Chợ nổi miền Tây không chỉ là một nơi buôn bán, trao đổi hàng hóa mà còn là biểu tượng văn hóa đặc trưng của vùng đất sông nước. Tham quan chợ nổi, du khách sẽ có cơ hội khám phá một phần cuộc sống sinh hoạt của người dân địa phương, trải nghiệm những điều bình dị nhưng đầy thú vị. Đây chắc chắn sẽ là một điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình khám phá miền Tây Nam Bộ.